Huyện Quan Sơn quy hoạch xây dựng khu tái định cư cho đồng bào vùng thiên tai

Phát triển vùng dân tộc thiểu số và miền núi tại huyện Quan Sơn

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã xác định phát triển vùng dân tộc thiểu số và miền núi là một nhiệm vụ trọng tâm. Trong đó, chủ trương quy hoạch, bố trí, sắp xếp ổn định dân cư các vùng có nguy cơ ảnh hưởng bởi thiên tai trên địa bàn các huyện miền núi là minh chứng cho sự quan tâm đặc biệt của Đảng và Nhà nước đối với đồng bào các dân tộc thiểu số.

Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc đảm bảo an toàn cho người dân, huyện Quan Sơn đã nỗ lực tập trung triển khai xây dựng các khu tái định cư để di dời đồng bào có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi thiên tai đến nơi an toàn. Đây là một chương trình có ý nghĩa quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho đồng bào dân tộc thiểu số, đồng thời góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Nỗ lực của huyện Quan Sơn trong chương trình tái định cư

Với sự quan tâm của Trung ương và tỉnh, huyện Quan Sơn đã dành nguồn lực đầu tư xây dựng các khu tái định cư với đầy đủ cơ sở hạ tầng như: đường sá, điện nước, trường học, trạm y tế,... Nhờ đó, người dân được di dời đến nơi ở mới có điều kiện sinh hoạt, học tập và làm việc tốt hơn.

Bên cạnh việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, huyện Quan Sơn còn chú trọng đến công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia vào chương trình tái định cư. Nhờ sự tuyên truyền hiệu quả, người dân đã hiểu rõ mục đích, ý nghĩa của chương trình và đồng thuận tham gia di dời đến nơi ở mới.

Chương trình tái định cư tại huyện Quan Sơn đã đạt được những kết quả tích cực. Hàng nghìn hộ dân có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi thiên tai đã được di dời đến nơi an toàn, có điều kiện sống tốt hơn. Nhờ đó, người dân yên tâm sinh sống, lao động sản xuất và góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Từ chương trình tái định cư, huyện Quan Sơn đã rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm quý báu. Một trong những bài học quan trọng là cần sự quan tâm, hỗ trợ của các cấp ủy, chính quyền và các ngành chức năng trong việc triển khai chương trình. Bên cạnh đó, cần chú trọng đến công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia vào chương trình và đảm bảo đời sống cho người dân sau khi di dời.

Khu tái định cư Sa Ná là minh chứng về nỗ lực tái định cư an toàn cho người dân vùng thiên tai

Quan Sơn, huyện miền núi cao, biên giới của tỉnh Thanh Hóa, thường xuyên phải đối mặt với các loại hình thiên tai như lũ ống, lũ quét, sạt lở đất mỗi khi mùa mưa bão đến. Thực tế này đã thôi thúc chính quyền địa phương đẩy mạnh công tác tái định cư cho người dân đến nơi an toàn, góp phần bảo vệ sinh mạng và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Khu tái định cư Sa Ná là minh chứng điển hình cho nỗ lực này.

Năm 2019, một trận lũ quét kinh hoàng đã ập đến bản Sa Ná, xã Na Mèo, huyện Quan Sơn, cướp đi sinh mạng của 10 người và khiến 51 ngôi nhà bị cuốn trôi, hư hỏng nặng nề. Thảm kịch này gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự nguy hiểm rình rập người dân vùng ven suối, nơi tiềm ẩn nguy cơ cao xảy ra thiên tai.

Nhận thức rõ sự cấp thiết của việc di dời người dân đến nơi an toàn, Đảng bộ, chính quyền tỉnh Thanh Hóa đã nhanh chóng triển khai các biện pháp hỗ trợ khẩn cấp. Khu tái định cư Sa Ná được xây dựng với diện tích 5,3 ha, tổng mức đầu tư 43,5 tỷ đồng, huy động sự chung tay góp sức của cả hệ thống chính trị và người dân cả nước.

Sau gần 5 năm hình thành và phát triển, khu tái định cư Sa Ná đã trở thành điểm sáng trong công tác tái định cư an toàn tại huyện Quan Sơn. 78 hộ dân với hơn 340 nhân khẩu đồng bào dân tộc Thái được an cư lạc nghiệp trong những ngôi nhà kiên cố khang trang, đầy đủ tiện nghi sinh hoạt. Các công trình phúc lợi như trường tiểu học, nhà văn hóa cộng đồng cũng được xây dựng khang trang, đáp ứng nhu cầu học tập, vui chơi, sinh hoạt văn hóa cho bà con.

Ông Ngân Văn Thêu, Bí thư chi bộ, Trưởng Bản Sa Ná, xã Na Mèo, huyện Quan Sơn chia sẻ: "Nhờ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, lãnh đạo huyện, bà con được xây dựng nhà cửa, có đường đi, có trường học. Kinh tế cũng được hỗ trợ phát triển, đời sống bà con ngày càng cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo giảm rõ rệt".

Trận lũ quét năm 2019 tại bản Sa Ná đã để lại nỗi đau lớn cho người dân nơi đây

Thành công của khu tái định cư Sa Ná là minh chứng cho sự quyết tâm của chính quyền địa phương trong việc bảo vệ sinh mạng và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Đây cũng là bài học kinh nghiệm quý báu cho các địa phương khác trong công tác tái định cư an toàn, góp phần giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra.

Với sự quan tâm đầu tư của các cấp chính quyền, cùng với sự nỗ lực của chính quyền địa phương và người dân, khu tái định cư Sa Ná sẽ tiếp tục phát triển, trở thành điểm sáng trong công tác tái định cư an toàn tại huyện Quan Sơn. Người dân nơi đây sẽ có cơ hội tiếp cận với các điều kiện sống tốt hơn, góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh.

5 khu tái định cư tập trung đã hoàn thành

Nhận thức rõ sự nguy hiểm tiềm ẩn của thiên tai đối với người dân sinh sống tại các khu vực có nguy cơ cao xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở đất, huyện Quan Sơn đã triển khai quyết liệt công tác tái định cư, góp phần đảm bảo an toàn cho người dân và tạo điều kiện cho họ phát triển kinh tế - xã hội.

Từ năm 2018 đến nay, huyện Quan Sơn đã thực hiện rà soát, bố trí quỹ đất phù hợp để tái định cư cho các hộ dân theo quy định của Kết luận số 590 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thanh Hóa và Quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh về việc sắp xếp, ổn định dân cư khu vực có nguy cơ cao xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở đất tại các huyện miền núi của tỉnh giai đoạn 2021 - 2025.

Hiện nay, trên địa bàn huyện đã và đang triển khai thực hiện 5 khu tái định cư tập trung cho 276 hộ dân, 8 khu tái định cư liền kề cho 291 hộ và quy hoạch bố trí tái định cư xen ghép cho 417 hộ. Nổi bật là 2 khu tái định cư tập trung theo hình thức đầu tư khẩn cấp đã hoàn thành, đưa hơn 100 hộ dân đến nơi an toàn.

Với quan điểm "trên nóng dưới cũng phải nóng", các cấp ủy, chính quyền từ huyện đến cơ sở tại Quan Sơn đã phối hợp chặt chẽ, hiệu quả trong việc giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong quá trình tái định cư. Việc lựa chọn các khu đất mới bố trí tái định cư được thực hiện kỹ lưỡng, đảm bảo nguồn gốc đất rõ ràng, nền đất ổn định, thuận lợi về giao thông, nguồn nước và nơi sản xuất nông nghiệp.

Khu tái định cư Co Hương

Khu tái định cư Co Hương được xây dựng theo hình thức khẩn cấp từ tháng 11/2021

Khu tái định cư Co Hương, bản Ngàm, xã Tam Thanh được khởi công xây dựng vào tháng 11/2021 và hoàn thành vào tháng 7/2022 với tổng mức đầu tư hơn 12,8 tỷ đồng. Dự án có diện tích 2,1 ha, được thực hiện theo hình thức khẩn cấp nhằm di dời 36 hộ dân (178 nhân khẩu) sinh sống tại khu vực có nguy cơ cao bị lũ quét, sạt lở đất.

Ngoài nguồn đầu tư từ ngân sách nhà nước, mỗi hộ dân khu Co Hương còn được tỉnh hỗ trợ 50 triệu đồng để di dời và xây dựng nhà cửa. Sự quan tâm kịp thời của chính quyền các cấp đã giúp người dân ổn định cuộc sống tại nơi ở mới.

Ngay sau khi chuyển đến khu tái định cư Co Hương, các hộ dân đã được chính quyền địa phương hỗ trợ mô hình phát triển sản xuất nuôi bò sinh sản và trồng cây ăn quả, cây bóng mát. Nhờ đó, đời sống của người dân dần đi vào ổn định.

Bên cạnh hỗ trợ về cơ sở hạ tầng và mô hình sản xuất, các chính sách hỗ trợ khác của Đảng và Nhà nước cũng được triển khai kịp thời, đầy đủ, giúp người dân yên tâm an cư lạc nghiệp.

Ông Lò Văn Tiên, Bí thư chi bộ, Trưởng Bản Ngàm, xã Tam Thanh, huyện Quan Sơn chia sẻ: "Nhờ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước hỗ trợ kinh phí cho các hộ di dời tái định cư, được hỗ trợ như vậy đời sống bà con vui vẻ, ổn định".

Với mục tiêu ổn định đời sống cho người dân và phát triển khu tái định cư Co Hương thành bản nông thôn mới kiểu mẫu, Đảng bộ huyện Quan Sơn đã triển khai nhiều giải pháp hiệu quả. Huyện đã gắn đầu tư xây dựng khu tái định cư với nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, phát triển các mô hình sản xuất phù hợp, cải thiện và nâng cao đời sống cho người dân.

Đặc biệt, huyện Quan Sơn đã cử cán bộ, đảng viên phụ trách thôn, bản "cắm" tại bản tái định cư theo mô hình 3+1, cùng ở, cùng làm với Nhân dân. Nhờ sự hỗ trợ nhiệt tình của cán bộ, người dân đã nhanh chóng hòa nhập với cuộc sống mới và tích cực tham gia xây dựng khu tái định cư ngày càng phát triển.

Khu tái định cư Co Hương là minh chứng cho sự quan tâm và nỗ lực của chính quyền các cấp trong việc bảo vệ người dân vùng nguy cơ thiên tai. Với sự đầu tư bài bản, đồng bộ và các chính sách hỗ trợ thiết thực, khu tái định cư Co Hương hứa hẹn sẽ trở thành nơi an cư lạc nghiệp, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân và xây dựng nông thôn mới thành công tại địa phương.

Huyện Quan Sơn đối mặt với thách thức trong công tác tái định cư: Quyết tâm từng bước khắc phục

Mặc dù đã đạt được những kết quả tích cực trong công tác tái định cư, huyện Quan Sơn vẫn còn nhiều khó khăn cần giải quyết để đảm bảo an toàn cho người dân vùng nguy cơ thiên tai.

Thách thức:

• Thiếu quỹ đất: Việc thiếu quỹ đất để di dời các hộ dân đang là rào cản lớn nhất cho công tác tái định cư. Hầu hết người dân đều mong muốn được cải tạo tại chỗ, tuy nhiên điều này không khả thi do vị trí nhà ở hiện tại tiềm ẩn nguy cơ cao xảy ra thiên tai.


• Khó khăn về tài chính: Nguồn kinh phí hỗ trợ của tỉnh cho công tác tái định cư còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu tái định cư liền kề và xen ghép.


• Yếu tố tâm lý: Một số hộ dân e ngại việc di dời đến nơi ở mới, lo lắng về môi trường sống, sinh kế và hòa nhập cộng đồng.

Giải pháp:

• Tăng cường công tác rà soát, quy hoạch: Huyện cần tiếp tục rà soát, lập quy hoạch chi tiết các khu tái định cư, đảm bảo có đủ quỹ đất để di dời tất cả các hộ dân có nguy cơ cao.


• Tìm kiếm nguồn lực đầu tư: Huyện cần tích cực huy động nguồn vốn từ các kênh khác nhau như ngân sách nhà nước, hỗ trợ của các tổ chức phi chính phủ, sự đóng góp của các doanh nghiệp và người dân để đảm bảo nguồn lực cho công tác tái định cư.


• Công tác vận động: Huyện cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân nâng cao nhận thức về nguy cơ thiên tai và tầm quan trọng của việc tái định cư. Đồng thời, hỗ trợ người dân về mặt tinh thần, tạo điều kiện để họ hòa nhập cộng đồng tại nơi ở mới.


• Áp dụng các giải pháp tái định cư linh hoạt: Huyện cần linh hoạt trong việc áp dụng các giải pháp tái định cư phù hợp với điều kiện cụ thể của từng địa phương, từng hộ dân. Ví dụ như kết hợp tái định cư tập trung với tái định cư xen ghép, tạo điều kiện cho người dân lựa chọn phương án phù hợp với nhu cầu và nguyện vọng của bản thân.

Việc tái định cư an toàn cho người dân vùng nguy cơ thiên tai là nhiệm vụ cấp bách và quan trọng đối với huyện Quan Sơn. Huyện cần tiếp tục nỗ lực, quyết tâm khắc phục những khó khăn, thách thức để hoàn thành tốt công tác này, góp phần bảo vệ sinh mạng và tài sản cho người dân, đồng thời tạo điều kiện cho họ phát triển kinh tế - xã hội.

Theo rà soát, trên địa bàn huyện vẫn còn 875 hộ có nguy cơ mất an toàn cao trong mùa mưa lũ

Huyện Quan Sơn là một trong những địa phương đi đầu trong công tác tái định cư an toàn trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. Huyện đã và đang triển khai nhiều giải pháp hiệu quả để hoàn thành mục tiêu đề ra, góp phần bảo vệ người dân trước nguy cơ thiên tai. Mong rằng những người dân vùng nguy cơ cao về thiên tai của huyện Quan Sơn sẽ sớm được an cư lạc nghiệp trong những ngôi nhà mới an toàn, vững chãi.